Amersfoort Op den Berg

Ontwerp woongebied op terrein voormalige Rijksinrichting met monumentaal hoofdgebouw en grote hoogteverschillen

Amersfoort Op den Berg

Het Bergkwartier is één van de meest riante woongebieden van Amersfoort. De ligging op de flank van de Utrechtse heuvelrug en de ruime bebossing gaven alle aanleiding tot de ontwikkeling van een ruim opgezet, weelderig woonmilieu. Aan de rand van dit gebied, nabij het “Belgenmonument”, ligt de nieuwe woonlocatie ‘Op den Berg’. Deze locatie ligt op het terrein van de voormalige Rijksinrichting voor jongeren.

Om effectief gebruik te kunnen maken van de ruimte werd er in de tijd van de Rijksinrichting flink in het gebied gegraven, onder andere om er moestuinen en een sportveld op aan te kunnen leggen. Zo ontstond een gebied van ca. 10 ha. bos met daarin terrasvormige open ruimten, die naar het noorden toe steeds lager liggen. Het totale hoogteverschil tussen de Utrechtse weg en de Prins Frederiklaan bedraagt ongeveer 18 meter.

Het gebied wordt sinds de rijksinrichting gedomineerd door een kloek, statig hoofdgebouw, aan de Utrechtse weg. Samen met zes witte, dubbele villa’s vormt het een prachtig voorportaal naar het achtergelegen gebied. Zo wordt de invloed van de tuinen ook steeds groter. Resultaat van deze ingrepen is, dat het karakter dicht bij het hoofdgebouw veel formeler zal zijn en verder weg veel informeler, nonchalanter.

Er is geprobeerd om de woningen zodanig vorm te geven dat er in het gebied duidelijke eenheden ontstaan die een krachtige, eenduidige uitstraling hebben. Belangrijk onderdeel hiervan zijn de materialen die gebruikt worden in het plan. Er is gekozen om de centrale openbare ruimte een sterke begeleiding te geven die qua karakter aansluit bij het hoofdgebouw. Om dat te bereiken wordt gebruik gemaakt van een donkere baksteen. Bovendien worden de huizen relatief smal en hoog zodat de nadruk komt te liggen op de verticaliteit. Dat betekent hoge ramen en hoge ruimten. De woningen zijn even hoog als het hoofdgebouw. Bovendien geldt voor deze woningen dat zij allemaal in een rechte rooilijn langs het park staan. De meeste woningen worden onder regie gebouwd. Een ander deel van de woningen is vrij. Voor deze woningen gelden echter wel beeldkwaliteitregels.

Locatie Amersfoort
Ontwerpers Alle Hosper, Berrie van Elderen, René van der Velde
Partners Bart Brands, Bureau B+B
Opdrachtgever gemeente Amersfoort voor BAM woningbouw, Latei
Omvang 10 ha.
Jaar van ontwerp 1992 – 1998
Jaar van uitvoering 2001
Status uitgevoerd