Ontwerp havenkade voor vissersvloot en havenplein voor recreatief verblijf

IJmuiden Viskade

Haven en recreatie
In het Havenkwartier van IJmuiden komen stad en haven dicht bij elkaar. Uniek is de combinatie van functionele haven en verblijfsrecreatie. Beiden worden in het ontwerp optimaal gefaciliteerd, zodat de Viskade een levendig scharnierpunt gaat vormen voor de gebruikers én bezoekers van het Havenkwartier.

Op de Viskade krijgt de dagvisserij een goede werkplek, er ontstaat ruimte voor een aantrekkelijke en veilige verblijfsplek en wordt een veilige verkeerssituatie gecreëerd. Hierdoor wordt het voor bedrijven aantrekkelijker om zich hier te vestigen en worden dagtoeristen geconcentreerd in dit deel van de haven.

Ontwerp
De wijkende lijnen in het ontwerp refereren aan de onregelmatige vormen van de duinen. Deze wijkende lijnen creëren prettige plekken en begeleiden de zichtlijnen van de bezoekers. De lijnen zijn gemaakt van basaltstenen: de voormalige oeverbekleding.

Om het gevoel van het duinlandschap te versterken worden plantvakken met inheemse bomen en siergrassen met een duinsfeer gerealiseerd. Bomen creëren een geborgen gevoel, terwijl het zicht op het water ongehinderd blijft. Daardoor krijgen de voetgangersgebieden een menselijke maat, en ervaren bezoekers de Viskade als een aangename plek met een bij de locatie passende uitstraling.

Voor voetgangers wordt een driedubbele structuur gerealiseerd. Eén over de lage kade, een route ‘bovenlangs’ voor als de kade in gebruik is en een route langs de horeca. Een nieuw wandelpad verbindt de Viskade met de Dokweg en het IJmuider Zee- en Havenmuseum. Er komt een herkenbare verharding van hergebruikte gebakken klinkers met een warme en hoogwaardige uitstraling.

Er zijn drie verbindingen tussen de horeca en de havenkade. De westelijke loopt geleidelijk af, de middelste bestaat uit een brede trap, die langs het toekomstige paviljoen voert. De ruimtelijke werking van deze trap lokt bezoekers richting het water en het terras van het toekomstige paviljoen. De oostelijke vormt de kortste route tussen Dokweg en horeca. Het parkeerterrein heeft een nevenfunctie als evenementenlocatie.

In het ontwerp is door de wijkende lijnen op de lage kade ruimte voor de expeditie. Een rij hergebruikte stelconplaten markeert de nabijheid van het water en suggereert een rijloper, maar de beschikbare ruimte is veel groter. Hierdoor kunnen heftrucs eenvoudig keren en steken, tijdelijk iets neer zetten en elkaar passeren. Op de momenten dat er geen heftrucks rijden, zorgen de schuine lijnen en robuuste zitranden voor een aantrekkelijk verblijfsgebied voor bezoekers en voor een afwisselend beeld voor wandelaars. Van de voormalige steigerplaten zijn stoere zitranden en een lange bank gemaakt.

Circulair materiaalgebruik
In het ontwerp gaan we uit van maximaal hergebruik van vrijkomende materialen. De gebakken klinkers worden hergebruikt voor de rijloper en voetgangersgebieden. De basalten zetstenen zijn gebruikt voor de lage kade/looproute en de vloerbelijning. De stelconplaten zijn hergebruikt op de lage kade en van het hout van de steiger zijn fendering, zitranden en een lange bank gemaakt. Ook de kolken en putten zijn zoveel mogelijk hergebruikt.

Locatie IJmuiden
Ontwerpers Hilke Floris, Patrick Borst
Partners IV-Infra, Beens Groep B.V.
Opdrachtgever gemeente Velsen, Zeehaven IJmuiden N.V.
Omvang 1,5 ha.
Jaar van ontwerp 2019 – 2021
Jaar van uitvoering 2021
Status uitgevoerd
Fotografie Erik Baalbergen (hoofdfoto en 2e foto), HOSPER